بررسی توزیع مکانی یون نیترات در آب های زیرزمینی شهرستان اندیمشک با استفاده از روش های زمین آماری

با توجه به اهمیت منابع آب های زیرزمینی در تأمین نیازهای بشر، عدم کنترل و مدیریت نامناسب این منابع ممکن است به بروز مشکلاتی مثل آلودگی های نیتراتۀ ناشی از مصرف بی رویۀ کودهای شیمیایی در اراضی کشاورزی منجر شود. با تعمیم داده های نقطه ای به سطح، با استفاده از روش های زمین آماری، می توان میزان آلودگی را در مناطقی که نمونه برداری صورت نگرفته است نیز تعیین کرد. این پژوهش با هدف پهنه بندی میزان آلودگی نیتراتۀ آب های زیرزمینی در بخشی از اراضی کشاورزی شهرستان اندیمشک انجام شد. به این منظور، از ۵۵ حلقه چاه نمونه برداری انجام شد و میزان یون نیترات در هر کدام از چاه ها بر حسب mg/lit نیترات به دست آمد. روش های زمین آماری مورد استفاده شامل کریجینگ، کوکریجینگ و وزن دهی عکس فاصله بود. از کریجینگ شاخص نیز برای ترسیم نقشۀ احتمال خطر آلودگی نیترات استفاده شد. بعد از تعیین نرمال بودن داده ها و رسم واریوگرام، روش کریجینگ با مقدار ریشه مربعات خطای ۴/۱ و خطای کمتر نسبت به روش کوکریجینگ با مقدار ریشه مربعات خطای ۴۲/۱ و معکوس فاصله با مقدار ریشه مربعات خطای ۴۶/۱ روش مناسب شناخته شد. بنابراین، با بهره گیری از بهترین روش درون یابی (کریجینگ) به پهنه بندی غلظت یون نیترات اقدام شد. نقشه های هم نیترات می تواند به مثابۀ ابزاری مهم برای تصمیم گیران در عرصه های مدیریتی مورد استفاده قرار گیرد.